مدل‌های زبانی یا همان هوش‌های مصنوعی مانند ChatGPT، Gemini (Bard)، Perplexity و Claude این امکان را فراهم کرده‌اند که کاربران بدون نیاز به مراجعه مستقیم به وب‌سایت‌ها، پاسخ‌های اولیه خود را دریافت کنند. به همین دلیل، دیده شدن برند دیگر فقط به نتایج جستجوی سنتی و سئو محدود نمی‌شود.
بر اساس «چک‌لیست حضور در AI» از سمراش، چهار گام کلیدی برای حضور مؤثر برند در نتایج هوش مصنوعی تعریف شده است: بررسی وضعیت فعلی برند در مدل‌های زبانی، بهینه‌سازی و ساختاردهی محتوا برای استفاده در AI، ایجاد سیگنال‌های اعتماد بیرونی، و اجرای یک برنامه ۹۰روزه همراه با پایش و ارزیابی مستمر. در این مطلب از سایت بهکده با رویکردی کاربردی، راهکارهای اینکه چگونه در نتایج هوش مصنوعی ظاهر شویم را شرح می‌دهیم تا برند شما بتواند به‌تدریج جایگاه مؤثری در پاسخ‌های تولیدشده توسط AI پیدا کند. با ما همراه باشید.
۱. بررسی وضعیت کنونی برند در مدل‌های زبانی
برای شروع، نام برند، محصولات شاخص و پرسش‌های پرتکرار مربوط به کسب‌وکار را در مدل‌های زبانی اصلی (مانند ChatGPT، Gemini، Perplexity و Claude) جست‌وجو کنید. سپس خروجی هر مدل را با چهار زاویه ارزیابی کنید:
- درستی واقعیت‌ها: بررسی کنید آیا نام برند، حوزه فعالیت و محصولات یا خدمات به‌درستی معرفی شده‌اند. اگر خطایی وجود دارد، آن را ثبت کرده و در منابع اصلی خود اصلاح کنید تا دوباره تکرار نشود.
- لحن پاسخ‌ها: حببینید مدل‌ها برند را با چه لحنی معرفی می‌کنند: مثبت، خنثی یا منفی. این برداشت می‌تواند بر تصمیم کاربر اثر بگذارد. بررسی منظم لحن، کمک می‌کند اقدامات اصلاحی به‌موقع انجام شود.
- شکاف‌های حضور: مشخص کنید در کدام موضوعات یا پرسش‌ها برند شما ذکر نشده است، در حالی که انتظار می‌رود حضور داشته باشد. این شکاف‌ها نشانه فرصت هستند و می‌توان با تولید محتوا و تقویت سیگنال‌های مرتبط آن‌ها را پوشش داد.
- مقایسه رقابتی: بررسی کنید کدام رقبا بیشتر از شما در پاسخ‌ها دیده می‌شوند و دلیل آن چیست. آیا محتوای اصیل‌تر تولید کرده‌اند یا از سایت‌های معتبر بیشتری لینک گرفته‌اند؟ این تحلیل به شناسایی مسیر بهبود کمک می‌کند.
در پایان، همه مشاهدات را مستندسازی کرده و برای یکپارچه‌سازی و گزارش‌دهی متمرکز از ابزارهایی مانند Semrush AI SEO Toolkit استفاده کنید.
۲. ساختاردهی محتوا برای استفاده‌ی بهینه‌ی مدل‌های زبانی
مدل‌های زبانی بزرگ (مثل ChatGPT یا Gemini) درست مثل موتورهای جست‌وجو، وقتی محتوای شما ساختارمند و قابل‌اسکن باشد بهتر می‌توانند آن را پردازش کنند. رعایت موارد زیر، باعث می‌شود احتمال اینکه محتوای شما توسط AI به‌عنوان منبع استفاده شود، بیشتر شود:
- سلسله‌مراتب تیترها (H1 تا H3): از تیترهای چندسطحی برای بخش‌بندی متن استفاده کنید. این کار باعث می‌شود مدل‌ها ساختار و معنای محتوای شما را راحت‌تر درک کنند.
- بخش پرسش‌های متداول (FAQ): سؤالات رایج را به شکل پرسش کوتاه و پاسخ روشن بیاورید. این فرمت احتمال نقل مستقیم محتوای شما توسط مدل‌ها را بالا می‌برد.
- مقدمه کوتاه: هر مقاله را با یک پاراگراف آغاز کنید که مسئله، راه‌حل و نتیجه را به‌طور خلاصه توضیح دهد. مدل‌ها معمولاً برای پاسخ سریع به سراغ همین بخش می‌روند.
- تمرکز بر خوشه‌های موضوعی: به‌جای تکیه صرف بر کلمات کلیدی، یک مجموعه کامل محتوایی درباره موضوع بسازید: تعریف، دلایل، مثال‌ها و نکات مرتبط. این کار کمک می‌کند مدل‌ها حوزه تخصصی برند شما را بهتر بفهمند.
- استفاده از داده‌ها و جداول: ارائه آمار، نمودار و داده‌های واقعی باعث می‌شود اعتبار متن شما بیشتر شده و احتمال استناد به آن توسط مدل‌ها افزایش یابد.
- نشانه‌گذاری اسکیما: از ساختارهای اسکیما مانند FAQPage، HowTo یا Organization در صفحات وب استفاده کنید. این کار فقط برای زیبایی نیست؛ بلکه کمک می‌کند ماشین‌ها معنای محتوای شما و جایگاه هر بخش را بهتر درک کنند.
۳. ایجاد سیگنال‌های اعتماد خارجی
مدل‌های زبانی نسبت به اعتبار منابع حساس هستند. بر اساس توصیه‌های Semrush، اقدامات زیر می‌تواند جایگاه برند شما را در نتایج AI بهبود دهد:
- ذکر شدن در منابع معتبر: تلاش کنید نام برند شما در رسانه‌های تخصصی و وب‌سایت‌های مرجع (به شکل لینک یا نقل‌قول) بیاید. این کار به مدل‌ها نشان می‌دهد برند شما قابل اعتماد است.
- انتشار داده‌های اصیل: گزارش‌ها، تحقیقات و داده‌های دست‌اول منتشر کنید. مدل‌های زبانی معمولاً محتوایی را که بر پایه داده‌های اصلی باشد، بیشتر از سایر منابع به‌کار می‌گیرند.
- انسجام پیام برند: مطمئن شوید روایت برند شما در همه کانال‌ها (وب‌سایت، شبکه‌های اجتماعی، شرکا و …) هماهنگ است. اگر اطلاعات متناقض منتشر شود، مدل‌ها تصویر یکپارچه‌ای از برند شما نخواهند داشت.
- حضور در انجمن‌های آنلاین: در پلتفرم‌هایی مانند Reddit، Quora یا انجمن‌های تخصصی حوزه فعالیت خود مشارکت داشته باشید. این پرسش و پاسخ‌ها منابع مهم مدل‌های زبانی هستند و علاوه بر آن، اعتماد بیرونی به برند شما را هم تقویت می‌کنند.
- برجسته‌سازی ریویوهای معتبر: نظرات کاربران در منابع ثالث مانند Google Reviews، Trustpilot یا سایت‌های نقد تخصصی را جمع‌آوری کرده و نمایش دهید. ریویوهای مثبت و معتبر هم برای کاربران و هم برای مدل‌های زبانی نشانه اعتبار برند شما هستند.
۴. نقشه‌ی ۹۰روزه و پایش مستمر
Semrush یک برنامه‌ی مرحله‌بندی ۹۰روزه برای تقویت حضور برند در مدل‌های زبانی پیشنهاد می‌کند. در هر فاز، تمرکز بر اقدامات کلیدی زیر است:
روزهای ۱ تا ۳۰: ممیزی و تثبیت داده‌ها: وضعیت فعلی برند را در مدل‌های زبانی بررسی کنید، خطاهای اطلاعاتی را اصلاح نمایید و اسکیماهای ضروری را بیفزایید. همچنین کاستی‌های محتوایی مانند نبود چکیده، FAQ یا ساختاردهی مناسب را برطرف کنید تا تصویری یکپارچه و شفاف به ماشین‌ها منتقل شود.
روزهای ۳۱ تا ۶۰: تولید محتوای مرجع: محتواهای جدیدی منتشر کنید که پرسش‌های پرتکرار را پوشش دهد (بخش FAQ) و یافته‌های پژوهشی یا داده‌محور برندتان را ارائه کند. هم‌زمان، برای کسب ذکر و لینک از وب‌سایت‌ها و رسانه‌های معتبر برنامه‌ریزی کنید تا سیگنال‌های اعتماد خارجی تقویت شود.
روزهای ۶۱ تا ۹۰: رصد و گسترش حضور: بار دیگر نتایج پرسش‌های اولیه را ارزیابی کنید و تغییرات ایجادشده را بسنجید. در صورت لزوم اصلاحات انجام دهید، در گفتگوهای مرتبط مشارکت فعال داشته باشید و محتوای تکمیلی منتشر کنید تا سهم برندتان در پاسخ‌های AI افزایش یابد.
پایش مداوم (پس از ۹۰ روز): چهار شاخص کلیدی را به‌طور ماهانه رصد کنید:
- تعداد ذکر برند در پاسخ‌های مدل‌ها
- جهت و شدت لحن پاسخ‌ها (سنتیمنت)
- شمار ارجاعات (سیتیشن‌ها) از منابع معتبر
- ترافیک ارجاعی ناشی از جستجوهای AI
نتیجه‌گیری
این مطلب تلاش کرده‌ایم تا با بهره‌گیری از چارچوب چهارگانه‌ی پیشنهادی Semrush، نقشه‌ی راهی عملی برای دیده‌شدن برندها در نتایج هوش مصنوعی ترسیم کنیم:
- ارزیابی وضعیت فعلی برند در مدل‌های زبانی،
- ساختاردهی و بهینه‌سازی محتوا برای فهم بهتر ماشین‌ها،
- تقویت سیگنال‌های اعتماد بیرونی از طریق منابع معتبر،
- و اجرای یک نقشه‌ی ۹۰روزه همراه با پایش مستمر،
اگر این مراحل به‌صورت منظم و گام‌به‌گام دنبال شوند، روایت برند شما در پاسخ‌های تولیدشده توسط AI به‌تدریج از یک تصویر پراکنده و گاه ناقص، به روایتی منسجم، هدفمند و نزدیک به ارزش‌های واقعی کسب‌وکارتان تبدیل خواهد شد. این تغییر تنها به بهبود حضور آنلاین محدود نمی‌شود، بلکه بر برداشت کاربران از اعتبار، تخصص و جایگاه برند شما نیز اثر مستقیم خواهد داشت.
در نهایت، موفقیت در این مسیر یک مقصد ثابت نیست، بلکه فرآیندی پویا و مستمر است. نیازمند تلاش دائمی، تحلیل و اصلاح مداوم، و خلق ارزش واقعی در قالب محتوا، داده‌های معتبر و سیگنال‌های آنلاین است. برندهایی که این رویکرد را جدی بگیرند، نه‌تنها در نتایج موتورهای جستجو و پاسخ‌های هوش مصنوعی بهتر دیده می‌شوند، بلکه در ذهن کاربران نیز به‌عنوان مرجعی قابل اعتماد و اثرگذار جایگاه پیدا می‌کنند.
منبع: www.semrush.com
من مهتاب تاجمیری هستم. کارشناسی نرم افزار دارم و 5 سال است که در زمینه سئو و دیجیتال مارکتینگ فعالیت می‌کنم. هدف ما این است که در سایت بهکده، بهترین تجربه را داشته باشید.
